İçindekiler
Zemin İyileştirme uygulamaları, mevcut zeminlerin özelliklerini iyileştirmek için yeniden yapılandırılmasında kullanılan çeşitli jeoteknik tekniklerin uygulanmasıdır.
Zemin İyileştirme (Güçlendirme) Nasıl Yapılır?
Zemin iyileştirme yöntemlerinin çoğunun temel amacı, deprem sarsıntısı sırasında boşluk suyu basıncında büyük artışları önlemektir. Bu, toprağın yoğunlaştırılması ve/veya drenaj kapasitesinin iyileştirilmesi ile sağlanabilir. Doğru kullanıldığında Zemin İyileştirme uygulamaları, karmaşık sahaların mühendisliğini yapmak, inşaat takibini basitleştirmek ve geliştirme maliyetlerini en aza indirmek için kullanılabilir.
Zemin iyileştirme çalışmaları şu amaçlarla gerçekleştirilir:
- üzerine bina, yol ve diğer temeller gibi yapılar yüklendiğinde, ıslah alanının yüzeyinde aşırı yüklenmeleri önlemek;
- temellerin yeterli taşıma kapasitesini ve/veya şevlerin yeterli stabilitesini sağlamak için dolgunun ve zeminin kesme mukavemetini iyileştirmek;
- sıvılaşmayı önlemek için dolgu kütlesinin ve/veya alt zeminin yoğunluğunu arttırmak
- drenaj kapasitesini artırmak için toprak geçirgenliğini iyileştirmek.
Zemin İyileştirme ve Güçlendirme Çalışmaları Nelerdir?
Dolgu kütlesinin ve/veya alttaki zeminin davranışı gerekli tasarım kriterlerini karşılamadığında zemin iyileştirme teknikleri kullanılır.
Zemin iyileştirme için her biri farklı avantajlara sahip çeşitli teknikler mevcuttur. Uygun tekniğin seçimi, sahaya özgü koşullara ve projenin ihtiyaçlarına bağlıdır.
Yöntemler birkaç şekilde ayırt edilebilir:
- zemin yüzeyinden uygulanabilecek teknikler;
- yer yüzeyinin altında belirli bir derinlikten gerçekleştirilenler;
- yapışkan veya granüler malzemeler gibi işlenebilen malzemeler
- iyileştirilmesi gereken zemin davranışı
- katkı maddelerinin kullanımı
Zemin İyileştirme ve Güçlendirme Yöntemleri
Zemin iyileştirme teknikleri, kullanılan maddeye göre şu şekilde sıralanabilir:
Dolgu yöntemi ile zemin iyileştirme
Zemin iyileştirmede en çok kullanılan yöntemlerden biri dolgu ile zemin iyileştirme teknikleridir. Sıkıştırma yani kompaksiyon adı verilen zemin ıslah yönteminde; zemin daneleri birbirine yaklaştırılır ve aralarındaki hava boşlukları azaltılır. En sık başvurulan yöntemlerden biri olarak bu sayılabilir. Katkı malzemeleri ile yani çimento ile zemin iyileştirme , kireçle zemin iyileştirme, baca külü, asfalt ,kimyasal maddeler ile zemin iyileştirmesi yöntemleri de sıkça başvurulan teknikler arasında yer almaktadır.
Doğal zemin tabakalarının yerinde iyileştirme amacı ile kullanılabilecek yöntemleri
Bu zemin iyileştirme yöntemleri arasında yer altı su kontrolü ya da drenaj gibi hidrolik yöntemler, kompaksiyon teknikleri gibi mekanik yöntemler ve enjeksiyon gibi kimyasal yöntemler sayılabilir.
İnşaat sahasında problemli zeminlerin mühendislik özelliklerinin yerinde iyileştirilmesi; kazı veya yeniden yerleştirilmeden farklı yöntemlerle uygulanmaktadır. İnce ve iri daneli zeminlerin yerinde iyileştirilmesi için ince daneli de su muhtevasını azaltmak amacıyla yapılırken iri daneli de sıkıştırma amaçlı zemin iyileştirmesi yapılmaktadır.
Enjeksiyon Yöntemleri
Zemin içerisine çözelti veya süspansiyon şekilde enjekte edilme işlemi en çok tercih edilen yöntemler arasında yer almaktadır. Bu işlem ile zeminin geçirgenliğini azaltmak ve mukaveetini artırmak hedeflenmektedir. Bu işlemde en çok kullanılan malzemeler arasında ise çimento, bentonit, kireç, asfalt gibi maddeler sayılabilir.
Zemin İyileştirme Uygulamaları Ne Kadar Sürer?
Zemin iyileştirme uygulamalarının ne kadar süreceği; öncesinde yapılan testler, kullanılacak işlem ve sonrasında yapılan kalite kontrol ile birlikte değişiklik gösterebilmektedir.
