Bina performansı, basit bir enerji verimliliği ölçütünün ötesine geçen bir işlemdir. Binanızın nasıl performans gösterdiğini, bu performansı neyin yönlendirdiğini öğrenmek; kısaca yapının her türlü dış etkenlere karşı dayanıklılığını ölçen bir analizdir. Bu, hizmet verimliliğinin yanı sıra bakım ve onarımları, personel ve satıcı yönetimini ve satın alma kararlarını da içerir.
Bu analiz için gerekli olan süreç zaman alabilir, manueldir ancak yine de her yapı için oldukça önemlidir.
Türkiye’de ilk kez 2007 yılında deprem yönetmeliğinde kullanılan performans kavramı günümüzde tüm mevcut yapılar için önemli bir tanım haline gelmiştir. Yapı performansı; bir binada ya da yapıda deprem veya aşırı yüklenme sonrası beklenen hasarın ölçütüdür. Yapı performansının belirlenmesinde küçükten büyüğe doğru bir çalışma yapılır. Yani önce deprem kuvveti gibi yatay yüklerin yarattığı hasarlar; sonrasında ise taşıyıcı sistemin performansı belirlenmektedir.
Deprem performans analizi olarak da adlandırılabilecek süreç ise şu adımlardan oluşur:
Söz konusu yapı iskanlı veya ruhsatlı bir bina ise, belediyenin imar arşivinden statik ve mimari projeleri temin edilir. Eğer ilgili projeler yoksa binadan statik analizi için gerekli bilgiler toplanabilir.
Söz konusu yapının eski mimari ve statik projeleri incelendikten sonra yapının beton dayanımını öğrenmek için karot numunesi alınır. Demirlerin tespiti ise demirlerin çapları, adetleri ve etriye aralıkları uygun aletlerle ölçülmesiyle tamamlanır. Bir sonraki adımda ise yapının uygun bir yerine muayene çukuru açılıp binanın temeline bakılır. Jeolojik zemin etüdü yapıldıktan sonra performans analizi için atık elimizde her türlü veri var demektir.
Yapı performansı analizi sonucunda 4 ayrı sonuca ulaşılabilir.
Eğer analiz sonucunda göçmenin önlenmesi ya da göçme konumunda şeklinde bir sonuç elde edilirse, mevcut yapının güçlendirilmesi üzerine mutlaka çalışmalar başlamalıdır. Ayrıca deprem yönetmeliğine göre bu binada yaşanmamalıdır. Güçlendirme sonrası yapı performansı analizlerine devam edilmeli ve can güvenliği performans seviyesi sağlanana dek güçlendirme işlemi devam etmelidir.
Yapının sağlamlığını ölçmeye dayalı olan yapı performansı analizinde yapının betonarme projesi var ise onun da kontrol edilmesi önemlidir. İlgili performans analizi işlemlerinin gerçekleşmesi için mimari proje ve statik projeye dair raporlar gereklidir. Bunlar sonucunda performansı belirlenen binanın kullanıma uygun olup olmadığı tespit edilir ve idari birime sunulur. Ayrıca performans analizlerinde İnşaat Mühendisleri Odası ve üniversite onayı istenebilmektedir.
Yapı performansı söz konusu olduğunda pek çok alt başlıkla karşılaşmak mümkün. Deprem raporu, bina sağlamlık raporu, deprem testi, bina dayanıklılık raporu ve performans analizlerinin hepsinin neredeyse aynı işlemler olduğunu söylemek mümkün. Sadece kullanılan yöntem ve içerikler farklılık gösterebilir.
Yapı Performansı Belirleme hizmetleri için Anıl İnşaat Uzman Ekibimiz ile hemen görüşün!
Uzmanla Görüşün 